ماچا; یک تازه وارد با شمایل زمردی
«ماچا چیه؟ ما چایی دوست داریم!» همین جمله کوتاه و بامزه شروع یک دودستگی بین آدمهای این روزهاست. آنهایی که این نوشیدنی سبز رنگ با طعم غیر قابل تحملش را دوست دارند و روزشان بدونِ ماچا شب نمیشود، و آنهایی که میگویند ماچا؛ ترند کافههای این روزها، تنها یک شکلی از اداست که باب شده و مثل استفاده از آواکادو و کینوا و دانه چیا قرار است نمادی از خاص بودن باشد. سالهاست که مد از دایره لباس و زیبایی خارج شده و به سبک زندگی مردم نفوذ کرده. نفوذی که برای دورهای دمنوش را مد میکند، بعد قهوه و حالا چای معروف ژاپنی به نام ماچا.
مدیتیشن و ماچا در سرزمین ژاپن
ماچا چای سبز پودری است که از ژاپن آمده. این محصول از برگهای جوان چای سبز بهنام تِنچا تهیه میشود. تفاوت اصلی آن با چای سبز معمولی این است که در ماچا کل برگ چای، آسیاب و مصرف میشود، نه فقط عصارهی دمکردهی آن. طرفداران ماچا میگویند این نوشدنی آنتیاکسیدان دارد و برای سلامتی مفید است و به اندازه قهوه به بیداری ذهن کمک میکند. در واقع به ریشهی این نوشیدنی هم که برگردیم به ذن و تمرکز و مدیتیشن میرسیم. به معابد ژاپن که در قرن ۱۲ این نوشیدنی رواج داشت و هنوز هم جزیی جداییناپذیر از فرهنگ این کشور است.
آیا ماچا واقعا دوست داشتنی است؟
هر گرم ماچا حدود ۳۵ میلیگرم کافئین دارد (نصف یک اسپرسو)، اما اثرش پایدارتر است چون آرام جذب میشود. یعنی به جای جهش ناگهانی انرژی، یک تمرکز نرم و طولانی ایجاد میکند. ماچا به دو روش آماده میشود. در روش سنتی با آب داغ (نه جوش) و یک همزن بامبو (چاسن) هم زده میشود. در روش مدرن در لاته، اسموتی، شیرینیجات و حتی بستنی استفاده میشود.طعم ماچا اما همان چیزی است که درباره آن زیاد شوخی میشود. کمی تلخ، گیاهی و خاکی، اما اگر با شیر یا شیرینکننده همراه شود طعمی نرمتر و خامهای پیدا میکند.
ورود به جریان اصلی با استارباکس
مسیر ماچا از قرن ۱۲ تا قرن بیستم آرام و پیوسته بود. اما داستان از جایی تغییر کرد که استارباکس در سال ۲۰۱۴ ماچا و انواع و اقسام آن را وارد منوی خود کرد. نوشیدنی سنتی ژاپنی ناگهان در منویی قرار گرفت که دهها میلیون نفر با آن روبرو بودند. موج ماچا از ژاپن وارد اروپا و آمریکا شد. آیس ماچا لته حالا در استارباکس جز محبوبترینها بود برای سفارش.
استارباکس با شبکهای بینالمللی، نوشیدنیای که روزگاری خاص و محدود بود را تبدیل به یک جریان اصلی کرد.آن هم برای مشتریانی که به دنبال جایگزینی ملایمتر برای قهوه بودند، ماچا لاته هم انرژیبخش بود و هم تصویری لوکس و متفاوت به همراه داشت.
رویایی نسل جدید و قدیم با ماچا و قهوه
اگر استارباکس ماچا را به جریان اصلی آورد، اینستاگرام آن را به ترند جهانی تبدیل کرد. در سال ۲۰۱۶، اکسپلور پر شد از لیوانهای سبزرنگ و فومهای خامهای. رنگ زمردی ماچا بهسرعت تبدیل به نماد زیباییشناسی مینیمال و کافهنشینی هیپسترها شد. بلاگرهای سلامتی و اینفلوئنسرهای حوزهی یوگا مدام از فواید ضداسترس و آنتیاکسیدانی آن میگفتند، و کاربران عادی هم عکسهای فتوژنیک نوشیدنیشان را منتشر میکردند. ماچا دیگر تنها یک چای نبود؛ بخشی از هویت آنلاین نسل جدید شد. توجهها به این نوشیدنی آنقدر جلب شد که بعضیها میگفتند: قهوه نوشیدنی نسل قبلی بود، ماچا نوشیدنی نسل جدید!
ماچایی که کافهها را معروف کرد
موج ماچا به ایران هم رسید. کمیدیرتر از جهان اما بالاخره پای این نوشیدنی سبز رنگ به ایران هم باز شد. حالا با کافهدارها که صحبت میکنیم از محبوبیت نوشیدنی جدیدی میگویند که بیشترین سفارش در روز مربوط به آن است. یکی از کارکنان کافه «بیبای» میگوید: «از وقتی کافه را راه انداختیم ماچا را هم در منو قرار دادیم.
استقبال هم که به طرز عجیبی زیاد بود. اصلا باعث معروفیت ما «ساکورا ماچا» بود. یک ماچا با طعم شیر توت فرنگی که خیلی زود به دلیل طعمِ جذابش در فضای مجازی وایرال شد و باعث معروفیت کافه ما شد. دلیل علاقمند شدن به ماچا هم که حتما شبکههای اجتماعی است. وقتی همه جا حرف از این نوشیدنی است حتما شما هم ترغیب میشوید که برای یکبار آن را سفارش دهید. حالا اگر آن را دوست داشتید دوباره انتخاب میکنید و اگر نه دیگر سراغش نخواهید رفت.»
کافه تایپ از ۴ سال پیش ماچا را وارد منواش کرده. یکی از باریستاهای کافه میگوید: « ۴ سال پیش این نوشیدنی را وارد منو کردیم ولی خبری از سفارشهای زیاد نبود تا تابستان امسال. امسال یکی از پرفروشترین آیتمهایی که داشتیم آیس ماچا بود با سیروپ لوندر. تاثیر شبکههای اجتماعی باعث شده تا این نوشیدنی امسال برای همه جذاب باشد. من ۵ سال است که وارد صنف کافه شدهام ولی هیچ وقت ندیده بودم که تا این حد مردم برای یک نوشیدنی اقبال نشان دهند. حالا باید دید زمستان هم از ماچای داغ هم همینقدر استقبال میشود یا نه؟»
بازار میلیاردی و آیندهی زمرد سبز
ماچا امروز فقط یک نوشیدنی نیست؛ یک صنعت است. گزارشها نشان میدهد ارزش بازار جهانی ماچا در سال ۲۰۲۲ بیش از سه میلیارد دلار بوده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰ به شش میلیارد دلار برسد. از کیتکت و هاگنداز گرفته تا برندهای آرایشی، همه سهمی از این موج سبز گرفتهاند. این استقبال جهانی باعث شده ماچا وارد چرخهای شود که کارشناسان آن را «برندسازی سبز» مینامند؛ یعنی محصولی که نهتنها بهخاطر مزه، بلکه بهدلیل هویت بصری و فرهنگیاش فروخته میشود.
پست های مرتبط
از مغز تا روده با یک فنجان قهوه
آیا قهوه چاق می کند؟