ورود اژدها به بازار قهوه

کافه‌نوشت: ترامپ و تصمیم‌های ناگهانی‌اش، بازار جهانی قهوه را نیز بی‌نصیب نگذاشته و فعالان بازار قهوه در کنار سایر اهرم‌های اثرگذار بر این بازار، چشم به بیانیه‌های کاخ سفید نیز دوخته‌اند. بعد از اعلام ترامپ برای اعمال تعرفه‌ ۵۰ درصدی بر واردات کالاهای برزیلی به آمریکا بود که قیمت معاملات آتی قهوه سبز که پس از مدتی نوسان به آرامش رسیده بود، بار دیگر با افزایش همراه شد.
یک روز بعد از اعلام این تصمیم، قراردادهای آتی قهوه سبز عربیکا در بورس نیویورک جهشی ۳.۵ درصدی داشت که در پایان معاملات آن روز روی افزایش ۱.۳ درصدی بسته شد این افزایش معادل حدود ۱۰ سنت به ازای هر پوند (معادل تقریباً ۰.۲۲ دلار به ازای هر کیلوگرم) بود. قهوه روبوستا نیز روند صعودی داشت، اما افزایش آن کمتر از عربیکا بود.
تمام این اتفاقات واکنشی مستقیم به تهدیدات تعرفه‌ای ترامپ بود که بعدا نیز ادامه پیدا کرد. در پایان جولای، قهوه عربیکا در محدوده ۱.۲۶ درصد رشد داشت و دانه‌های سبز روبوستا نیز در حدود ۳.۴۴ درصد رشد را به ثبت رساند. این رشد توامان به دلیل هشدارها درباره توفان تگرگ در مناطق کاشت و ترس ناشی از آغاز تعرفه‌های ۵۰ درصدی آمریکا بر واردات برزیل بود.
نکته‌ای که حالا و بعد از تمام این اتفاقات جلب توجه می‌کند این است که اگرچه قهوه در لیست کالاهایی که مشمول تعرفه ۵۰ درصدی ترامپ می‌شوند قرار ندارد، اما این اقدام آمریکا علیه برزیل نه تنها به قیمت‌های جهانی قهوه شوک وارد کرد بلکه چین را تبدیل به بازیگری مهم در بازار قهوه دنیا کرد.

چرخش مزارع قهوه برزیل به چین

تقریباً ۲۰۰ شرکت قهوه برزیلی جدید مجوز صادرات محصولات خود به بازار چین را دریافت کرده‌اند. این خبر را سفارت چین در برزیل در یک پست شبکه‌های اجتماعی اعلام کرده است. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که اعمال تعرفه ۵۰ درصدی بر کالاهای برزیلی توسط ایالات متحده به واقعیت تبدیل شده است.
به گزارش GlobalCoffeeRepor این تعرفه‌ها که بر بزرگ‌ترین تولیدکننده قهوه جهان توسط آمریکا اعمال شده‌اند، از تاریخ ۶ آگوست (۱۴ مرداد) اجرایی می‌شوند و بالاترین نرخ تعرفه‌ای هستند که تاکنون توسط رئیس‌جمهور دونالد ترامپ علیه یک کشور اعمال شده است.
قهوه در فهرست کالاهایی که از این تعرفه‌ها معاف شده‌اند، قرار ندارد. این فهرست شامل محصولات آهنی و فولادی، خودروهای سواری، و قطعات مورد استفاده در هواپیماهای غیرنظامی است که تحت سیاست‌های خاص تعرفه‌ای دیگر پوشش داده می‌شوند. با این حال مجوز صادرات برای این ۱۸۳ شرکت قهوه برزیلی به چین از تاریخ ۳۰ جولای اجرایی شده است.
به گزارش شورای صادرکنندگان قهوه برزیل Cecafe))، این کشور در ماه ژوئن بیش از ۴۴۰ هزار کیسه ۶۰ کیلوگرمی قهوه به آمریکا صادر کرده، در حالی که صادرات به چین حدود ۵۶ هزار کیسه بوده است. حالا با صدور این مجوز از سوی چین و جنگ تعرفه‌ای آمریکا با برزیل، به نظر می‌رسد سهم زیادی از صادرات قهوه برزیل به آمریکا، روانه چین شود.
در دوازده ماه منتهی به جولای ۲۰۲۵، ارزش صادرات قهوه برزیل به آمریکا حدود ۴.۴ میلیارد دلار بوده است اما حالا ۱۸۳ شرکت قهوه برزیلی، برای پنج سال فرصت دارند تا قهوه‌های سبز خود را به چین صادر کنند.

فشار تعرفه‌ها بر بازار قهوه آمریکا

تمام این تحولات نشان می‌دهند که جنگ تعرفه‌ای ترامپ علیه برزیل، به احتمال قوی بیشترین ضربه را به بازار قهوه آمریکا وارد کند و قیمت قهوه در این کشور با افزایش قیمت چشم‌گیر مواجه شود زیرا برزیل، بزرگترین تامین‌کننده قهوه آمریکا بود و سالانه یک‌سوم از قهوه مصرفی این کشور را (حدود ۸ میلیون کیسه ۶۰ کیلویی در سال) تامین می‌کرد.
تصمیم چین برای گشودن بازار خود به روی تعداد بیشتری از شرکت‌های قهوه برزیلی، تنها چند هفته پس از اعلام کاهش تعرفه واردات قهوه از شماری از کشورهای آفریقایی به عنوان بخشی از اعلامیه توسعه همکاری‌های چین و آفریقا اتخاذ شده است.این اقدام چین همزمان با اعلام تعرفه‌ها از سوی ترامپ پیش‌بینی می‌شد. تغییر جریان تجارت قهوه در دنیا، در کنار تاثیرات قیمتی از تحولات مهمی بود که پیش‌بینی می‌شد رقم بخورد. GlobalData در همان روزها پیش‌بینی کرده بود تأثیر تعرفه ۵۰ درصدی آمریکا بر واردات کالاهای برزیلی می‌تواند باعث تغییر تمرکز بازار تولید قهوه برزیل از ایالات متحده به سمت چین و فیلیپین شود. این پیش‌بینی بر این تاکید داشت که «شرکت‌های برزیلی باید بازارهایی را هدف قرار دهند که هم رشد مطلق بالایی در آینده دارند و هم نرخ رشد سالانه مرکب (CAGR) قابل توجه، چین و فیلیپین هر دو این ویژگی‌ها را دارند و بازارهایی بزرگ و در حال رشد هستند».
فیلیپین در سال ۲۰۲۴ پنجمین بازار بین‌المللی بزرگ قهوه بوده و پیش‌بینی می‌شود بین سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۹ سومین رشد بزرگ جهانی را در ارزش فروش خرده‌فروشی قهوه داغ تجربه کند؛ بعد از آمریکا و ژاپن. از سوی دیگر، چین در سال ۲۰۲۴ هفتمین بازار بین‌المللی قهوه بود و انتظار می‌رود به رتبه چهارمین کشور از نظر رشد سریع ارزش بازار خرده‌فروشی قهوه برسد. برزیل همین حالا هم یکی از تأمین‌کنندگان اصلی قهوه برای زنجیره تأمین چین به شمار می‌رود؛ به‌طوری که طبق داده‌های Observatory of Economic Complexity، این کشور در سال ۲۰۲۴ معادل ۳۲.۴ درصد از کل واردات قهوه چین را تأمین کرده است. با تمام این تفاسیر، اگرچه قیمت‌های جهانی یا زنجیره تامین به مرور جای خود را پیدا خواند کرد، اما تهدید تعرفه‌ای آمریکا نشان می‌دهد که صادرکنندگان قهوه در سراسر جهان باید در بازار بین‌المللی پرنوسان کنونی، انعطاف‌پذیر و چابک باقی بمانند.